Endüstriyel tarımda kullanılan pestisitlerin yasaklanması için Zehirsiz Sofralar kampanyasına öncülük eden Buğday Derneği, kentlerde kullanılan pestisit ve biyosidal ürünlerin de aynı tehlikeyi taşıdığını söylüyor.
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, kentlerde kullanılan pestisit ve biyosidal ürünlerin azaltılmasına yönelik yeni bir projeye başladı. Zehirsiz Kentlere Doğru projesi ile pestisit ve biyosidal ürünlerin zararlarına dikkat çekmek ve alternatif uygulamaların yerel yönetimlerce kullanılmasını teşvik etmek amaçlanıyor.
Sadece tarımsal üretimde değil; kentlerdeki park ve bahçeler, yeşillik alanlar, spor sahaları gibi yerlerde kullanılan pestisitlerin de, bir an önce çözülmesi gereken önemli bir sorun olduğunu belirten Buğday Derneği; TÜİK 2018 verilerine göre Türkiye nüfusunun %92,3’ünün şehirlerde ve ilçelerde yaşadığını hatırlatıyor.
Çocuklar tehlikede
Özçelik söz konusu araştırmayla ilgili şunları söyledi: “Şubat 2021’de yayımlanan araştırmada, Güney Tirol’de çocukların oynadığı alanların %45’inde pestisit kalıntısı tespit edildi. Araştırma için çocukların en çok oyun oynadıkları dönemlerde 19 çocuk parkı, dört okul bahçesi ve bir pazar yerinden 96 farklı çim örneği alındı ve incelendi. Toplanan numunelerde 32 farklı tarım zehiri bulundu. Bu zehirlerin %76’sı hormonal sistem bozucu pestisitler. Hormonal sistem bozucu pestisitler, doğal hormonların fonksiyonlarını taklit etme ya da hormon üretimi süreçlerini baskılama/uyarma yoluyla enerji metabolizmasında bozulmalar, mental bozukluklar, kanser, cinsiyet gelişimi bozuklukları, cinsiyetsiz doğumlar, doğum anomalileri, sperm sayılarında azalmalar gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden oluyor. ”
Özçelik: Özellikle çocuklar, hormonal sistem bozucu pestisitlerden daha fazla etkileniyor.
Zehirsiz Kentlere Doğru Proje Özeti
- Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, 2019-2020 yıllarında, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında desteklenen “Zehirsiz Sofralar” projesini, Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) ortaklığında yürüttü. Bu proje kapsamında 100’ün üstünde sivil toplum örgütü ve sivil inisiyatifin katıldığı Zehirsiz Sofralar Pestisit Eylem Ağı’nın kuruluşuna öncülük etti. İşbirliğinin sürekliliğini arzu eden 38 sivil toplum örgütü ve sivil inisiyatif, bir araya gelerek gıda güvenliğini merkeze alan daha geniş kapsamlı bir amaç için Zehirsiz Sofralar Platformu’nu kurdu.
- Buğday Derneği’nin, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu VI Programı kapsamında desteklenen, Avrupa Pestisit Eylem Ağı ortaklığında ve Zehirsiz Sofralar Platformu işbirliği ile yürütülen “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesi, 1 Nisan 2021 tarihi itibarıyla başladı.
- Zehirsiz Kentlere Doğru projesi ile, Türkiye’de pestisit ve biyosidal ürünlerin* kullanımının ve belediyelerin bu konudaki mevcut durumunun tespit edilmesi, bu ürünlerin zararları konusunda kamuoyunda farkındalık yaratılması ve ekolojik, doğa dostu alternatiflerin belediyeler tarafından kullanımının teşvik edilmesi hedefleniyor.
- Proje kapsamında, Biyosidal İş ve Çevre Sağlığı Derneği danışmanlığında, durum tespiti yapmak amacıyla Türkiye’deki belediyelerde bir anket uygulanarak durum tespiti yapıldı. Türkiye’nin farklı bölgelerinden 47 belediyenin katıldığı anket sonuçları “Türkiye’deki Belediyelerde Zararlı Mücadelesi Durum Analizi Raporu”nda yayınlandı. Halk sağlığı, çevrenin korunması, doğa dostu üretim yöntemleri ve tüketim alışkanlıkları konularında çalışan Buğday Derneği’nin belediyeler ile proje kapsamında geliştirdiği işbirliği çerçevesinde zehirsiz uygulamaların yaygınlaşması için adımlar atılıyor.
- Zehirsiz Sofralar Platformu tarafından desteklenen proje kapsamında, pestisitlerin ve biyosidal ürünlerin zararları ve zehirsiz yöntemleri anlatan kaynakların yer aldığı bir web sitesinin (www.zehirsizkentler.org) hazırlanması, belediye temsilcileri ile birlikte AB ülkelerinde iyi örnekler ortaya koyan yerel yönetimlere ziyaretler düzenlenmesi ve belediyelere yönelik bir zararlılarla alternatif mücadele rehberi hazırlanması planlanıyor. Ayrıca, belediyelerin pestisit ve biyosidal kullanımını azaltmasına yönelik başlatılan imza kampanyası ile belediyelerin bir taahhüt metni imzalayarak zehirsiz kent olma niyetlerini göstermesi; vatandaşlara yönelik bilinçlendirme faaliyetleri ve paydaşlar ile yapılacak görüşmeleri içeren kapsamlı bir çalışma yürütülmesi hedefleniyor.
- Bütün bu faaliyetlerle, benzer bir projeyi Avrupa’da gerçekleştirmiş ve bu konuda belediyeler arası bir birlik kurmuş olan Avrupa Pestisit Eylem Ağı’nın da deneyimlerinden yararlanarak, yerel yönetimlerin çalışmalarına katkı sağlanacak.
Biyosidal ürünler, içerdikleri aktif madde ya da maddeler sayesinde zararlı olarak kabul edilen bakteri, virüs, mantar gibi mikroorganizmalar, hamam böceği, kene, karasinek, sivrisinek gibi böcekler, fare ve sıçan gibi kemirgenler üzerinde zararlı organizmaların hareketlerini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan ya da yok eden kimyasal veya biyolojik etki gösteren ürünlerdir.
Proje özet sunum dosyasını incelemek için tıklayın.
