Jaco van Dormael’in yazıp yönettiği Mr. Nobody filmi ile izleyicisine tüm olasılıkların mümkün olduğunu bir bakış açısı suruyor. Film 2092 yılında dünyada kalmış son ölümlü Nemo’nun olası hayatları ve farklı Nemo versiyonları ile seçimlerin, olasılıkların hayatlarımızı nasıl şekillendirdiğini gözlemleme ve düşünme fırsatı veriyor. Fantastik, bilimkurgu kategorisinde yer alan bu film olasılık yasası, paralel evrenler, kuantum fiziği gibi pek çok bilimsel konuyu dokunarak, algılarımızın sınırlarını zorluyor.
Mr. Nobody, Jaco van Dormael tarafından senaryosunun yazılıp aynı zamanda yönetmenliğinin yapıldığı bilimin pek çok teorisinin birlikte harmanlandığı muhteşem bir film. Hikayemizin kahramanı Jared Leto tarafından hayat bulmuş Bay Hiçkimse, filmdeki ismiyle Nemo, 2092 yılında dünyada kalmış son ölümlü olan 117 yaşında bir adam. Filmimiz 117 yaşındaki Nemo ile başlasa da aslında filmimizde tek bir kahramanımız daha doğrusu tek bir Nemo’muz yok.
Kuantum Mekaniğinin bulunması ile birlikte parçacık dünyasındaki bilinmezlikler de beynimizi yakacak şekilde ortaya çıkmaya başladı. Günümüzde oldukça farklı anlamlarda kullanılan ve birazcık da ünü kötü yöne kullanılan kuantumu aslında bir olasılıklar bilimi olarak yorumlasak yanlış yapmış olmayız. Elektronların her an yerde bulunma olasılığı ve biz bunu gözlemleyene kadar tam emin olmayışımız aslında bütün olasılıkları içinde koruyan bir durum ortaya çıkartıyor. Tıpkı Schrödinger’in Kedisi deneyinde kedinin aynı anda hem canlı hem de ölü olma olasılığı gibi. Mr. Nobody’nin başlangıcı da işte tam buradan yola çıkıyor.
Nemo 9 yaşında bir çocuktur ve annesi ile babası boşanmak üzeredir. Burada Nemo klasik dünyamızda bir seçim yapmak durumdadır. Ama olaya kuantum açısından bakarsak “Seçim yapmadığın sürece, kalan olasılıkların hepsi mümkündür.” repliği bizi karşılar. Film karışık gözükse de aslında bu cümleyi aklımızda tuttuğumuz sürece o kadar karışık olmuyor. Tüm olasılıkların gerçek olması demek pek çok farklı hayatında da var olması anlamına gelecek tabi ki. Bu da paralel evrenler dünyasında doğru bizi yönlendiren serüvenin ilk başlangıcı. Nemo olası pek çok hayatını bir arada yaşayacak ve yaşayan en yaşlı insan olarak 117 yaşında hikayesini bize anlatacaktır.
Paralel evrenleri küçüklüğümden beri kader algısıyla bağdaşmışımdır. Filmde Nemo’nun annesiyle gittiğinde yaşadığı hayat gibi babasıyla gittiğinde yaşadığı (özellikle geçmiş zaman kullanıyorum) farklı bir hayat var. Bunun gibi Anna ile evlendiğindeki hayatıyla Jean ya da Elisa ile evlendiğindeki hayatı da aynı anda mevcut. Kendimizi düşündüğümüzde bir yazar olduğumuz ya da zengin bir yat üreticisi ya da bir şirket çalışanı tüm olasılıklar da aynı anda mevcut.
Ben bunun bir simülasyon olarak aynı bizimki gibi bir dünyada var olduğunu düşünüyorum. Tüm olasılıklar aynı anda var oluyor ve birbirleriyle bağı da tamamen kopuk değil. Ancak enerji verdiğimiz yani hayata dönüştürdüğümüz sadece bir tanesi. Olayı filmden daha karışık hale getirmeden tüm olasılıkların mümkün olduğunu ve en iyi olasılığı yaratmamızın hiç de zor olmadığını bilmenizi isterim.
Şems Tebrizi’nin de dediği gibi: Olmuş ve olacaklar arasında en hayırlısı olmakta olandır…
